افزایش ۳ برابری متوسط ساخت آزادراه‌های کشور

با توجه به موقعیت ژئوپولیتیک ایران در منطقه و عبور کریدورهای شمال-جنوب و شرق به غرب، توسعه و تکمیل کریدورهای آزادراهی به منظور افزایش سهم ایران از بازار ترانزیت کالا و مسافر ضروری است. کریدور آزادراهی شمال-جنوب در مرکز کشور به منظور ارتباط دریای خزر با خلیج فارس طراحی شده و در دست اجراست. این کریدور از بندر انزلی آغاز شده و با عبور از رشت، قزوین، تهران، اصفهان و شیراز به بندر بوشهر منتهی می‌شود.

آزادراه شیراز-اصفهان به طول کلی ۳۷۰ کیلومتر، بخش مهمی از کریدور شمال-جنوب آزادراهی مرکز کشور است که هدایت کالا از مرکز کشور به جنوب و بالعکس را بر عهده دارد. این آزادراه به دو قسمت تقسیم شده که یک قسمت آن از شیراز تا ایزدخواست و قسمت دیگر از ایزدخواست تا اصفهان است. عملیات اجرایی مسیر از شیراز تا ایزدخواست به طول ۲۲۵ کیلومتر و در ۷ قطعه برنامه‌ریزی شده است. ۶ قطعه به طول ۲۱۲ کیلومتر در روزهای آینده با حضور رئیس‌جمهور به بهره‌برداری می‌رسد و قطعه هفت نیز که این آزادراه را به کمربندی شیراز متصل می‌کند با پیشرفت ۶۷ درصدی در حال ساخت است. این مسیر به عنوان میانبری مهم دو مرکز استان‌های فارس و اصفهان را به هم متصل می‌کند از این رو با کاهش چشمگیر طول مسیر و زمان سفر، نقش بسزایی در کاهش مصرف سوخت دارد. همچنین با توجه به مشخصات فنی بالای این محور نسبت به جاده قدیم، سبب افزایش ایمنی سفر و کاهش سوانح رانندگی در این بخش از مسیر شمال-جنوب می‌شود. توسعه اقتصادی و گردشگری منطقه بخش دیگری از مزایای این محور مهم ترانزیتی است.

خیرالله خادمی، معاون وزیر راه و شهرسازی در نشست خبری در خصوص ویژگی‌ها و مزایای شبکه آزادراهی و بخصوص آزادراه شیراز-اصفهان اظهار داشت: همزمان با سفر رئیس‌جمهور به استان فارس، در ۱۹ مهرماه، آزادراه شیراز-اصفهان به‌عنوان طولانی‌ترین آزادراه ایران به بهره‌برداری می‌رسد. آزادراه شیراز-ایزدخواست به‌طول ۲۱۲ کیلومتر به‌عنوان بخشی از آزادراه شیراز-اصفهان در ۴ خط عبوری شامل دو خط رفت و دو خط برگشت توسط شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل‌ونقل کشور با مشارکت سرمایه‌گذاران تکمیل و به‌زودی افتتاح می‌شود.

وزارت راه و شهرسازی ۵۰ درصد سرمایه احداث این آزادراه و سرمایه‌گذاران نیز ۵۰ درصد دیگر سرمایه‌گذاری این آزادراه را با هزینه ۸ هزار میلیارد تومان به‌عهده داشته‌اند و بر اساس ارزیابی‌ها، ارزش روز این آزادراه که در مرحله بهره‌برداری است، ۲۵ هزار میلیارد تومان برآورد شده است.

 قطعات یک، دو و سه آزادراه شیراز-اصفهان به‌طول ۱۰۷ کیلومتر حدفاصل شهرهای سده تا ایزدخواست از مناطق سد ایزدخواست، کوه مروارید، روستای خسروشیرین و رودخانه سفید می‌گذرد، همچنین قطعات چهار، پنج، شش و هفت به‌طول ۱۱۸ کیلومتر حدفاصل شهرهای سده تا شیراز از مناطق تنگ براق، دشت کامفیروز، تنگ بستانک و تنگ خیاره گذشته و به بزرگراه شیراز-سپیدان متصل می‌شود. بخش دیگر این آزادراه از ایزدخواست تا اصفهان به‌طول حدود ۱۱۶ کیلومتر حدفاصل شهرضا -سه‌راهی مبارکه- ایزدخواست در دست مطالعه است و طبق برنامه زمانی تعیین‌شده، عملیات اجرایی آن به‌زودی آغاز خواهد شد. هم‌اکنون با اتمام عملیات اجرایی قطعات یک تا شش این آزادراه، شاهد بهر‌ه‌برداری از ۲۱۲ کیلومتر از آزادراه شیراز-اصفهان، حدفاصل شیراز-ایزدخواست هستیم.

بخشی از مهمترین دستاوردهای این آزادراه شامل تکمیل کریدور شمال-جنوب، منطبق بر شبکه بزرگراهی آسیایی، کاهش مسافت ۱۳۴ کیلومتر فاصله شــیراز تا اصــفهان، افزایش ایمنی سفر، کاهش ۵۵۰ نفر کشته و مجروح در سال، صرفه‌جویی اقتصادی ۴ تا ۵ هزار میلیارد تومان در سال، کاهش مصرف سوخت۱۳۶ میلیون لیتر در سال، کاهش ۱۲۰دقیقه‌ای زمان سفر، کاهش خسارات سوانح به‌مبلغ ۳,۱۲۰ میلیارد ریال است.

استفاده از روسازی بتنی برای اولین بار در کشور، ملاحظات زیست‌محیطی کاشت ۱۰۰هزار اصله نهـال در حریـم آزادراه، رونق گردشگری عبور از مناطق زیبای شمال غربی استان فارس و عبور از رشته‌کوه‌های زاگرس از دیگر دستاوردهای ساخت این آزادراه مهم در کشور است. در طول مسیر این پروژه آزادراهی، ۲۵ دستگاه پل بزرگ به‌طول ۲۳۷۰ متر و ۵۹۲ دستگاه پل کوچک به‌طول ۸ هزار متر اجرا شده است.

در طول مسیر ۱۰ مجتمع خدمات رفاهی نیز برای رفاه حال مسافران این مسیر احداث شده است. پل سردار سلیمانی به‌طول ۲۶۴ متر یکی از پل‌های خاص این مسیر آزادراهی است که در قطعه ۳ واقع شده و به‌روی دره رودخانه سپیدرود به‌عنوان مرتفع‌ترین پل آزادراهی احداث شده است. عملیات اجرایی این پل با اتکا به توان داخلی ۴۸ ماه به‌طول انجامیده است. بر اساس اعلام شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل‌ونقل، کریدور آزادراهی شمال-جنوب کشور به‌منظور ارتباط دریای خزر به خلیج فارس طراحی شده و در دست اجراست. این کریدور از بندرانزلی آغاز و پس از عبور از شهرهای رشت، قزوین، تهران، اصفهان و شیراز به بندر عسلویه منتهی می‌شود. آزادراه شیراز-اصفهان به‌طول ۳۷۰ کیلومتر بخشی مهم از کریدور آزادراهی شمال-جنوب است که نقش هدایت ترانزیت را از مرکز کشور به‌سمت جنوب و بالعکس عهده‌دار است. این آزادراه به‌عنوان مسیری میانبر دو مرکز مهم استان را به هم متصل می‌کند؛ از این‌رو با توجه به کاهش چشمگیر طول مسیر و زمان سفر، نقش مهمی در کاهش مصرف سوخت ایفا می‌کند.

همچنین با توجه به مشخصات فنی بالای این محور نسبت به جاده قدیم، سبب افزایش ایمنی سفر و کاهش سوانح رانندگی در این بخش از کریدور خواهد شد، از سوی دیگر با توجه به وجود دو قطب گردشگری اصفهان و شیراز در این محور، بهره‌برداری از این آزادراه در توسعه صنعت ایرانگردی و گردشگری و توسعه اقتصادی منطقه بسیار مهم و قابل توجه خواهد بود. معاون وزیر راه و شهرسازی درباره مبلغ عوارض تردد آزادراه شیراز-اصفهان، اظهار کرد: زیرساخت‌های مربوط به دریافت الکترونیکی عوارض در آزادراه نصب شده و امیدواریم مردم از پرداخت به این روش استقبال کنند. وی افزود: مبلغ عوارض بر اساس سرمایه‌گذاری صورت گرفته تعیین و به کمیته مربوطه پیشنهاد شده است. نرخ عوارض فردا یا پس فردا تصویب و بلافاصله ابلاغ می‌شود. وی تصریح کرد: این آزادراه مسیر شیراز تا اصفهان را ۱۳۵ کیلومتر کوتاه می‌کند که ۱۰ تا ۱۵ لیتر صرفه‌جویی در مصرف بنزین را به دنبال دارد. به عبارت دیگر حدود ۵۰ هزار تومان با قیمت سوخت ۳۰۰۰ تومانی کاهش مصرف سوخت خواهیم داشت.

معاون وزیر راه و شهرسازی تأکید کرد: نرخ عوارض بر اساس درخواست سرمایه‌گذاری تعیین می‌شود که ما بهترین نرخ را مصوب خواهیم کرد. خادمی همچنین از بدهی ۲۰ هزار میلیارد تومانی به پیمانکاران خبر داد.

مدیرعامل شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل‌ونقل کشور با اعلام اینکه در زمان حاضر ۱۰ هزار و ۳۵۰ کیلومتر پروژه ریلی و جاده‌ای (بزرگراه و راه اصلی) در حال ساخت است، اظهار کرد: از این میزان ۳۲۷۰ کیلومتر پروژه ریلی، ۱۰۳۸ کیلومتر آزادراه و حدود ۶۰۰۰ کیلومتر دیگر پروژه‌های بزرگراهی و راه اصلی است.

خادمی با بیان اینکه پروژه‌های مذکور برای اتمام و بهره‌برداری اولویت‌بندی شده است، افزود: بر اساس برنامه‌ریزی صورت گرفته امسال ۴۰۷ کیلومتر خطوط ریلی به بهره‌برداری خواهد رسید. یکی از طرح‌ها خط‌آهن همدان-سنندج است که تا آخر آبان‌ماه امسال آماده افتتاح و بهره‌برداری می‌شود. خط‌آهن رشت-کاسپین نیز تا اواخر آبان یا اوایل آذرماه آماده افتتاح خواهد شد. معاون وزیر راه و شهرسازی با یادآوری اینکه بر اساس پیوست به‌قانون بودجه باید ۲۴ طرح آزادراهی به‌طول ۴۰۰۰ کیلومتر ساخته شود، اضافه کرد: هم‌اکنون ۲۷۹۳ کیلومتر آزادراه در کشور در حال بهره‌برداری است که با احتساب بهره‌برداری از آزادراه شیراز-اصفهان طول آزادراه‌های در حال بهره‌برداری به ۳۰۰۵ کیلومتر افزایش می‌یابد. خادمی همچنین با اشاره به اینکه ۱۰۳۸ کیلومتر آزادراه در حال ساخت و ۱۸۸۰ کیلومتر دیگر در مرحله تکمیل مطالعات است، تصریح کرد: یکی از پروژه‌های مهم آزادراهی پروژه منجیل-رودبار به طول ۸٫۵ کیلومتر است که برای بهره‌برداری آن در بهمن امسال برنامه‌ریزی صورت گرفته است.